Vocht in de handen? Dit kun je doen bij gezwollen handen en oedeem

Gezwollen handen door vocht: het is vervelend, soms pijnlijk en vooral… onhandig. Knopen dichtdoen, schrijven, koken of zelfs een kopje vasthouden kan ineens lastig worden. Als fysiotherapeut én oedeemtherapeut zien we dit probleem vaak terug — bijvoorbeeld na een operatie, bij overbelasting, ontstekingen of bij chronische klachten.

Het goede nieuws:
👉 In veel gevallen kun je zelf actief bijdragen aan het verminderen van vocht in je handen.
👉 En dat hoeft lang niet altijd met extreem dure hulpmiddelen.

In deze blog leggen we je uit:

• wat de oorzaken van gezwollen handen zijn
• wat je kunt doen bij oedeem in de hand
• hoe je sneller vocht kwijtraakt
• welke oefeningen helpen bij vocht in de handen
• én hoe compressiehandschoenen hierbij kunnen ondersteunen

---

Wat is vochtophoping (oedeem) in de handen?

Vochtophoping in de handen noemen we ook wel oedeem. Het betekent dat er te veel vocht blijft zitten in het weefsel. Normaal gesproken voert je lichaam dit vocht netjes af via het lymfestelsel en de bloedvaten. Maar soms raakt dit systeem tijdelijk (of langdurig) verstoord.

Het gevolg?
👉 Dikke, gespannen handen
👉 Een zwaar of strak gevoel
👉 Minder beweeglijkheid

---

Wat zijn de oorzaken van gezwollen handen?

Gezwollen handen kunnen verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende die wij in de praktijk zien:

✔ Na een operatie

Bijvoorbeeld na:

• hand- of polsoperaties
• schouder- of borstoperaties
• gips of immobilisatie

Het lichaam reageert met een ontstekingsproces en houdt tijdelijk vocht vast.

✔ Overbelasting of ontsteking

Bij klachten zoals:

• artrose
• reuma
• peesontstekingen
• overmatig gebruik van de handen

✔ Verminderde lymfe-afvoer

Bij lymfoedeem of na beschadiging van lymfevaten kan vocht minder goed worden afgevoerd.

✔ Warmte, inactiviteit of houding

Lang stilzitten, warmte of de handen veel naar beneden laten hangen kan vocht verergeren.

---

Wat zijn de symptomen van oedeem in de handen?

Veelvoorkomende klachten zijn:

• zichtbare zwelling van vingers en handrug
• strak of gespannen gevoel
• stijfheid, vooral ’s ochtends
• minder kracht en bewegingsvrijheid
• soms tintelingen of pijn

Herkenbaar? Dan is het tijd om actief aan de slag te gaan.

---

Wat te doen bij vocht in de handen?

Als fysiotherapeut adviseren we altijd een actieve aanpak. Een paar belangrijke basisprincipes:

1️⃣ Blijf bewegen

Beweging is essentieel om vocht af te voeren. Spieren werken als een pomp voor het lymfestelsel.

2️⃣ Houd de handen regelmatig hoger

Leg je handen bijvoorbeeld op een kussen wanneer je zit of ligt.

3️⃣ Combineer oefeningen met compressie

Compressie helpt het vocht niet opnieuw op te hopen nadat je het in beweging hebt gebracht.

---

Hoe raak ik snel vocht kwijt in mijn handen?

“Snelle oplossing” bestaat helaas niet, maar je kunt het proces wel versnellen:

• meerdere keren per dag korte oefenmomenten
• lichte compressie overdag
• niet te strak, maar constant ondersteunen
• consistentie (liever 5 minuten, 4× per dag dan 1× lang)

---

Oefeningen om oedeem in de handen te verminderen

Doe deze oefeningen rustig, zonder pijn, 2–4 keer per dag:

✋ Oefening 1: Vuist maken en openen

• Maak een zachte vuist
• Open je hand zo ver mogelijk
• Herhaal 15–20 keer

👉 Activeert de “spierpomp” van de hand

---

✋ Oefening 2: Vinger-op-vinger

• Raak met je duim achtereenvolgens elke vingertop aan
• Maak het bewegingstraject zo groot mogelijk

👉 Stimuleert fijne motoriek én vochtverplaatsing

---

✋ Oefening 3: Handen omhoog + bewegen

• Houd je handen boven hartniveau
• Maak cirkels met de polsen
• Open en sluit de handen

👉 Extra effectief bij duidelijke zwelling

---

Hoe helpen compressiehandschoenen bij vocht in de handen?

Compressiehandschoenen geven lichte, gelijkmatige druk rondom de hand en vingers. Hierdoor:

• wordt vocht minder snel opnieuw opgehoopt
• wordt de afvoer via lymfe en bloed ondersteund
• neemt het zware, gespannen gevoel af
• blijven oefeningen effectiever

Waarom wij deze aanraden (en niet altijd medische maatwerkhandschoenen)

Medische oedeemhandschoenen op maat zijn soms nodig — maar:

• ze kosten vaak €80–€120 of meer
• zijn lang niet altijd direct beschikbaar
• en je hebt ze vaak maar tijdelijk nodig

👉 Daarom adviseren wij in veel gevallen eerst een goede, betaalbare compressiehandschoen als ondersteuning.